Norveç, yıllardır çözülemeyen NH90 helikopteri sorunları sonrası NHIndustries’e karşı 2,8 milyar euro tazminat talep ediyor; dava 10 Kasım 2025’te Oslo’da görülecek.
Norveç, aksayan çok amaçlı NH90 helikopter programı nedeniyle NHIndustries’e (NHI) karşı dava açıyor. Norveç hükümeti, yıllardır sorunlu seyreden NH90 helikopter programında arabuluculuk görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından NHIndustries aleyhine yasal işlem başlatacak. Oslo, ilk sözleşme tutarının yaklaşık altı katı değerde tazminat talep ediyor; talep edilen toplam tutar 33 milyar Norveç kronu (yaklaşık 2,8 milyar euro) olarak bildirildi.
2001’de NAHEMA (NATO Helikopter Yönetim Ajansı) aracılığıyla 14 NH90 için yaklaşık 5 milyar Norveç kronuna (o yıl için yaklaşık 500 milyon euro) verilen siparişle başlayan program, kısa süre içinde sorunlarla karşılaştı.
Norveç Savunma Malzeme Dairesi (FMA) Direktörü Gro Jære Haziran 2022’de, “NH90 ile ilgili sorunları NHI ile iş birliği içinde çözmek için birçok kez girişimde bulunduk, ancak sözleşmenin imzalanmasından bu yana 20 yılı aşkın süre geçmesine rağmen halen satın alındıkları görevleri yürütebilen helikopterlere sahip değiliz” diye ifade etti.
“NH90’ları uyumlu hale getirmek mümkün değil”
2022’de Norveç, NH90 filosunu yere indirme ve iade etme kararı alarak üreticiden geri ödeme talep etti. Dönemin Savunma Bakanı Bjørn Arild Gram, “Teknikerlerimiz kaç saat çalışırsa çalışsın ya da kaç parça sipariş edersek edelim, NH90’ları silahlı kuvvetlerimizin gereksinimleriyle uyumlu hale getirmek mümkün olmayacak” demişti. Konsorsiyum ise karara tepki göstererek “son geliştirme önerisini ve Norveç’e özgü gereksinimleri ele alma fırsatı verilmediği” yönünde açıklama yapıp “son derece hayal kırıklığına uğradıklarını” bildirdi.
NH90 yerine HH-60W siparişi geçti
Norveç, NH90’ların yerini doldurmak üzere ABD’li üretici Sikorsky (Lockheed Martin iştiraki) ile HH-60W helikopterleri için anlaşma imzaladı. Başlangıçta sadece 500 milyon euro tutarındaki ödemenin geri alınmasını talep eden Oslo, daha sonra talebini genişleterek 33 milyar Norveç kronuna yükseltti. Bu tutar; NHI’ye ödenen tüm meblağların iadesi, HH-60W siparişinin maliyeti (yaklaşık 1,09 milyar euro) ve NH90’ların operasyonel tutulması için yapılan harcamaları kapsadığı bildirildi.
Avustralya ve İsveç emekliye ayırdı
Davanın Oslo Asliye Mahkemesi’nde görülmesine 10 Kasım 2025’te başlanacak. Norveç vakası, NH90 programına ilişkin tek ülkenin şikâyeti değil: Avustralya ve İsveç de NH90 helikopterleri emekliye ayırdı. Belçika ise Eylül 2025’te emekliye ayıracağını açıklamıştı. Avustralya kara kuvvetleri için UH-60M Black Hawk ve donanma için MH-60R; İsveç ise HKP-14’leri 2035’e kadar emekliye ayırmayı planlıyor.
NH90 programın temeli 1985’de atıldı
NH90 helikopteri, Airbus Helicopters, Leonardo Helicopters ve Fokker Aerostructures ortaklığında kurulan NHIndustries konsorsiyumu tarafından geliştirildi. Programın temeli 1985 yılında Fransa, Almanya, İtalya ve Hollanda’nın ortak ihtiyacını karşılamak üzere atıldı. İlk prototipi 1995’te uçan NH90, 2000’li yılların başından itibaren seri üretime girdi. Kara kuvvetleri için TTH (Tactical Transport Helicopter) ve deniz kuvvetleri için NFH (NATO Frigate Helicopter) olmak üzere iki ana versiyonu bulunan helikopter, bugün İspanya, Norveç, Finlandiya, Yunanistan, Umman, Avustralya, Yeni Zelanda ve Katar gibi birçok ülkenin envanterinde bulunuyor.
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
