Saab, Ukrayna dâhil Gripen E’ye artan talep için üretimi büyütmeyi değerlendiriyor. Üretim hattı için ise Kanada potansiyel montaj yeri olarak görülüyor.
İsveçli Saab, Ukrayna dâhil artan uluslararası talep nedeniyle üretim kapasitesini genişletmek amacıyla Gripen E savaş uçakları için Kanada’yı potansiyel montaj yeri olarak değerlendirdiğini bildirdi.
22 Ekim 2025’te İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenski, Linköping’de 100’ün üzerinde Saab JAS 39 Gripen E avcı uçağının potansiyel satışını kapsayan bir niyet mektubu imzaladı. Henüz kesin sipariş verilmemiş olsa da Zelenski, F-16, Gripen ve Rafale dâhil yaklaşık 250 uçaktan oluşan bir gelecekteki savaş filosu planını açıkladı.
İLGİLİ HABER
Hızlı dönüş ve dağınık üsler için tasarlanan Gripen’in sağlam yapısı ve düşük bakım gereksinimleri, uçağı Ukrayna’nın savaş zamanı operasyon koşullarına uygun kılıyor. “Karaya” adıyla tanınan ve 2022’de Ukrayna Kahramanı ilan edilen Ukraynalı MiG-29 pilotu Vadym Voroshylov, Gripen’i “Ukrayna’nın gerçeklerine göre tasarlanmış” olarak nitelendirerek dayanıklılığını, hızlı yeniden silahlanma süresini, Batı silahlarıyla uyumluluğunu ve nispeten düşük işletme maliyetlerini övdü.
Duyurunun ardından Saab CEO’su Micael Johansson, Financial Times’a şirketin “üretimi hızla artırmanın yollarını değerlendirdiğini” söyledi. Potansiyel Ukrayna siparişinin Saab’ın mevcut üretim ihtiyacını ikiye katlayabileceğini ve Kanada, Ukrayna ya da Avrupa’nın başka noktalarında yeni montaj hatları kurulmasına yol açabileceğini belirtti.
İLGİLİ HABER
Saab, hâlihazırda İsveç ve Brezilya’da Gripen savaş uçaklarını monte ediyor. Kanada’daki olası üretim hattı, Saab’ın Kuzey Amerika’daki ilk endüstriyel ayağı olacak.
“Hükümet isterse, yerel uzmanlık hazır”
Bombardier, genişleme planları kapsamında Kanada’da Gripen üretiminin yerelleştirilmesi konusunda Saab ile görüşmelerin sürdüğünü doğruladı. Bombardier’in İletişimden Sorumlu Kıdemli Direktörü Mark Masluch, The Globe and Mail’e “Kanada hükümeti bu yolu izlerse, Bombardier yerel uzmanlık sağlamaya hazırdır” dedi. Kanada hükümetinden üst düzey bir kaynak, Saab–Bombardier ortak girişimi seçeneğinin değerlendirildiğini ekledi.
Potansiyel montaj, Bombardier’in Toronto Pearson veya Dorval (Quebec) tesislerinde ya da üretim hacmi gerektirirse yeni bir tesiste gerçekleştirilebilir. Saab ve Bombardier, Global 6000/6500 iş jeti temel alınarak geliştirilen, Saab’ın Erieye radarı ile donatılmış GlobalEye platformunda zaten iş birliği yapıyor.
Kanada-İsveç savunma ortaklığı
Görüşmeler, Ağustos 2025’te başlatılan Kanada–İsveç stratejik havacılık ve savunma ortaklığı temelinde, endüstriyel inovasyon ve Arktik güvenliği alanlarında iş birliğini derinleştirmeyi amaçlıyor. İsveç’i ziyaret eden Kanada Sanayi Bakanı Mélanie Joly, Kanada’nın “güvenilir müttefikleriyle tedarik zincirlerini çeşitlendirmek ve dünyanın ihtiyaç duyduğu ileri teknolojileri ve uzmanlığı sunmak” için çalışmaya kararlı olduğunu söyledi.
29 Ekim 2025’te Ottawa’daki Kanada Havacılık ve Uzay Zirvesinde tekrar konuşan Joly, Saab’ın potansiyel genişlemesini “iyi haber” olarak nitelendirdi ve aynı gün Saab İcra Kurulu Başkanı Micael Johansson ile görüştüğünü doğruladı: “GlobalEye programı da dâhil olmak üzere Kanada ile daha fazla ortaklık geliştirmek için neler yapılabileceğini görmek için Saab ile aktif olarak çalışıyorum, ancak Ukrayna’yı nasıl destekleyebileceğimizi de değerlendirmeye hazırız.”
Joly, Kanada ve İsveç’in Avrupa güvenliği ve Ukrayna konusunda ortak bir bakış paylaştığını, havacılık endüstrilerinin doğal ortaklar olduğunu vurguladı: “Bu nedenle Kanada ve İsveç arasında güçlendirebileceğimiz mükemmel bir ortaklık olduğuna inanıyorum” dedi.
Karma filo seçeneği kritik durumda
Kanada’nın 88 adet F-35A Lightning II siparişini yeniden gözden geçirmesi, Saab’ın teklifine kapı aralayabilir. Kanada, maliyet artışları ve sınırlı endüstriyel getiri endişeleri nedeniyle F-35 sözleşmesinin nihai onayını erteledi. Başbakan Mark Carney, ABD ile ticaret gerilimleri nedeniyle tedarikçileri çeşitlendirme ihtiyacını gerekçe göstererek 2025’in başında incelemeyi başlattı. O tarihten beri birçok Kanadalı yetkili, egemenlik, maliyet ve endüstriyel faydalar arasında denge için F-35 ve Gripen uçaklarını karma bir filo şeklinde kullanma seçeneğini gündeme getirdi.
ABD Büyükelçisi Pete Hoekstra, iki tip savaş uçağını muhafaza etmenin Kanada için “son derece maliyetli” olacağı uyarısında bulundu. Ottawa Citizen sitesi, ABD yönetiminin, Kanada anlaşmayı revize ederse “ciddi sonuçlar” doğabileceği yönünde uyarıda bulunduğunu yazdı.
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
