İtalyan araştırmacılar, Katanya’dan kalkış yapan Air Arabia A320’sinin burun aşağı komutlar nedeniyle 12,5 metre yüksekliğe kadar alçaldığını ve mürettebatın yer uyarısından sonra uçağı toparladığını açıkladı.
İtalyan araştırmacılar, Eylül ayında Katanya’dan kalkış yapan bir Airbus A320’nin, kaptanın ilk tırmanış sırasında burun aşağı kumanda girişi yapması nedeniyle deniz seviyesinin yalnızca 12,5 metre üzerine kadar alçaldığını açıkladı. Olay, ay ışığının bulunmadığı gece saatlerinde 08 numaralı pistten denize doğru kalkan Air Arabia uçağında meydana geldi. Mürettebat, yer yakınlığı uyarısının ardından uçağın kontrolünü yeniden sağlayarak güvenli tırmanışa geçti.
Soruşturma kurumu ANSV, kalkış performans verilerinin uçuş yönetim sistemine girilmediğini değerlendiriyor. 20 Eylül’de Amman’a bakım pozisyonlandırma uçuşu yapan CN-NML tescilli A320’de iki pilot ve dört kabin görevlisi olmak üzere yalnızca altı kişi bulunuyordu; olayda yaralanan olmadı.
ANSV’ye göre uçağın konfigürasyonuna uygun şekilde kalkışın 242 km’de rotasyon, 246 km’de V2 tırmanma hızıyla yapılması gerekiyordu. Ancak ön bulgular, söz konusu hızların çok işlevli kontrol ve görüntüleme ünitesine girilmediğini gösteriyor. Ayrıca uçağın Thales uçuş yönetim sisteminde, kalkış hızları girilmediğinde uyarı veren yazılım güncellemesinin uygulanmadığı belirtildi.
Otopilot devrede değildi, düşük eğimle tırmandı
Uçak kalkışa esnek itki ile başladı, kısa süre sonra güç “kalkış/tekrar tur” seviyesine yükseltildi. A320, 290 km hızla havalanmasının ardından yalnızca 11 derece civarında düşük bir burun yukarı eğimle tırmandı. Hız referans sistemi devreye girmediği için uçuş direktörü otomatik olarak “dikey hız” moduna geçerek 579 m/dk (1.900ft) hedefledi. Otopilot ise devreye alınmadı.
Radyo altimetresi 37 m gösterdiğinde kaptan burun aşağı komutları vermeye başladı ve birkaç saniye sonra daha belirgin bir burun aşağı giriş kaydedildi. Uçak yaklaşık 116 m’de düzleşti ve ardından alçalmaya geçti. Kısa süreli otomatik pilot devreye girse de bu esnada dikey hız hedefi 579 m/dk alçalma olarak değişti ve itki rölantiye çekildi.
12,5 metreye kadar alçalma ve “yukarı çek” uyarısı
Uçak 88 m’den 76 metreye alçaldığında alçalma hızı 853 m/dk’ya (2.800 ft) ulaştı ve yer yakınlık uyarı sistemi “alçalma hızı” ve “yukarı çek” ikazlarını verdi. 49 metrede uyarılar devam ederken tam kalkış itkisi uygulandı ve kaptan maksimum burun yukarı komutu verdi. A320, tırmanışa geçmeden önce İyon Denizi’nin yalnızca 12,5 m üzerine kadar alçaldı. Ardından otomatik itki ve “açık tırmanış” modu devreye girerek uçak 1.767,8 m/dk (5.800 ft) tırmanış oranına ulaştı. Olayın ardından uçuş Amman’a sorunsuz şekilde devam etti.
Katanya kontrol kulesinde minimum güvenli irtifa uyarı sistemi bulunmadığı belirtildi. Uzun bir uçuş olduğundan kokpit ses kayıt cihazındaki bilgiler üzerine yazıldı.
ANSV, soruşturmanın; olası uzamsal yönelim bozukluğu, somatogravik illüzyon etkileri, insan-makine arayüzü sorunları, organizasyonel faktörler ve teknolojik unsurlar üzerine odaklanacağını bildirdi. Air Arabia’nın ise yazılım güncelleme sürecini hızlandırdığı ve kalkış hızlarının girilmediği durumların daha erken fark edilmesi için simülatör eğitimlerini güçlendirdiği aktarıldı.
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
