Havayolu şirketleri, yolculukları iyileştirmek, uçakla seyahati cazip hale getirebilmek ve konforlu bir seyahat deneyimi sunabilmek için birbirleriyle inanılmaz bir şekilde rekabet ediyor.
Filolara dahil edilen yeni nesil uçaklar, kaliteli ikram çeşitliliği, uçak içi eğlence sistemleri, internet hizmeti ve uçuş öncesi sağlanan imkânlar rekabet edilen konuların başında geliyor.
Ancak yenilikler ve iyileştirmeler için havayolları yarışırken, diğer taraftan seyahati yolculara eziyet haline getiren uygulamalara da imza atabiliyorlar. Bunların çoğunluğu ise kârlılığın artırılması ve yatırımcıların rahatlatılması adına yapılıyor. Yani tamamen duygusal, yönetimsel ve ekonomik.
Ancak işin dozu kaçınca, kaş yapayım derken, gözler çıkabiliyor. Buyurun havayollarının yolcuları rahatsız eden bazı uygulamalarına bir göz atalım.
1- Her şeyin ücretlendirilmesi
Yolcular artık bazı şirketlerle uçuşlarında fazla bagajlarına, koltuklarını seçmeye ve uçuş sırasında sıcak bir yemek servisine ekstra ödeme yapmak zorunda. Havayolları, müşterilerinin bu alakart fiyatlandırma sistemini tercih ettiğini söylese de konu tam öyle değil. Yolcu cephesinde büyük bir sessiz tartışma yaşanıyor. Çünkü ekstra ücretler, yolcuların kesinlikle ihtiyaç duyduğu hizmetlerden talep ediliyor. Bu durum, havayollarının işletme maliyetlerini düşürmesine izin veriyor. Yolculara da ilk etapta daha ucuz fiyatlar sunuyor, ama ihtiyaç duyulan hizmetlere para ödendiğinde sonuç farklı olmuyor. Görünüşte bilet fiyatları marjinal düşerken, ek ücretlerle yaratılan durum, havayollarının gelirlerini artırıyor. Havayollarının bilet gelirlerinden daha fazla yardımcı gelirlere bağımlı olacağı haberlerinin kaynağında da bu gelişmeler bulunuyor.
2- Basic ekonomi sınıfı
Son birkaç yıldır, ABD’nin 3 devi; Amerikan, Delta ve United, kabinde “basic” yani “temel” ekonomi isimli bir sınıf ortaya çıkardı. Henüz Türk Hava Yolları böyle bir adım atmış değil, diğer Batılı şirketlerin gündeminde. Çünkü aşırı düşük bedellerle uçmayı sağlayan bu yeni sınıf ile bilinçli yolcuların hesaplı uçurulması hedefleniyor gibi görünüyor. “Basic” ekonomi sınıfıyla, normal ekonomi yolcusunun aldığı hizmetleri de parayla alabilecek olan yolcu profili oluşturularak, düşük maliyetli havayollarından yolcu çalınması amaçlanıyor. Ama geleneksel bir havayolundaki “basic” denerek maliyet hesaplı uygulamalar yolcuları rahatsız ediyor.
3-Aynı uçağa fazla koltuk
Çoğu ticari işletme gibi, havayollarının da yatırımcılarına hesap verme zamanı geldiğinde, birim maliyetler göz önünde tutuluyor. Havayolu şirketleri için, bu kalem, CASM (Cost Per Available Seat Mile) yani Arz Edilen Koltuk Kilometre Başı Maliyet olarak öne çıkıyor. Çoğu havayolu birim maliyetleri aşağı çekebilmek için uçaklarındaki arz edilen koltuk sayısını artırma yoluna gidiyor. Bir uçağa daha fazla koltuk konarak, daha fazla yolcu taşınması yolculara, diz mesafesinin daralması ve konforun aşağı çekilmesi olarak yansıyor.
4- İnce koltuklar
Havayollarının kabinde son dönemde yaptığı en önemli yeniliklerden biri de daha ince koltuklar. Uçak içindeki tasarımlarını yenileme kararı alan havayolları daha ince hatlı koltukları tercih ediyor. Daha şık, hafif ve ultra ince bu koltuklar, havayollarına daha düşük yakıt maliyeti, daha hoş ve ferah bir kabin görünümü sunuyor. Hatta uçaklara daha fazla koltuk yerleştirmelerine de imkân veriyor. Ancak maalesef yolcular için, ince koltukların çekici tasarımı, daha sıkışık bir yolculuk ve daha yüksek bir rahatsızlık hissiyatı anlamına geliyor.
5- Over book (Fazla rezervasyon)
Havayolu sektöründe, yolcuların en sevmediği uygulamalardan birisi de “over book” yani fazla rezervasyon olarak öne çıkıyor. Yani uçaktaki koltuk sayısından daha fazla bilet satılmış olması. Sonuç olarak havayolları, rezervasyonlarını iptal edecek, uçuşa gelmekten vazgeçecek ya da uçuşu kaçırabilecek kişi sayısını sürekli olarak tahmin edebiliyor. Bu yüzden de koltuk sayısından daha fazla bilet satıyor. Ama işler her zaman planlandığı gibi gitmiyor ve bilet alan yolcuların hepsi uçuşa geldiğinde, bazı yolcular uçağa kabul edilemiyor. Havayolları verimliliği artırmak adına bu uygulamayı yaparken, özellikle bayram, tatil gibi günlerde probleme dönüşerek, yolcuların seyahatlerini kâbusa çevirebiliyor.
6- Çöken bilgisayar sistemi
Dünya genelinde yaşanan teknolojik gelişmeler, bir- çok açıdan havayollarında da büyük değişimlere sebep oldu. Artık yolcular, bagajını takip edebiliyor, uçuşa gelmeden check-in yapabiliyor ve akıllı telefonundan biletini satın alabiliyor. Uçuş deneyimi teknolojiyle konforu artırılmış bir eylem haline geldi. Ancak havayolu operasyonlarının dijitalleştirilmesi ve bu amaçla hizmete giren bazı sistemler, bir problem sebebiyle devre dışı kaldığında her şey felç oluyor. Böylece havayolu ve yolcuları bazen günlerce mağ- duriyet yaşayabiliyor. Havayoluna ve havalimanlarına yüz milyonlarca dolara mal olan ve normale dönmesi de haftaları bulan bu tarz sorunlarla son birkaç yıldır fazlaca karşılaş- maya başladık.
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
