ABD Başkanı Trump, ikinci kez göreve geldikten sonra ilk kez Zelenskiy ile Beyaz Saray’da bir araya gelirken görüşmeye, ikili arasındaki tartışma damga vurdu.
Zelenskiy, Trump öncesi başkanlar da dahil, ABD yönetiminin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i durdurmadığından şikayet etmesi esnasında görüşmede hazır bulunan Başkan Yardımcısı JD Vance, “Sayın Başkan, Amerikan medyasının önünde bu konuyu gündeme getirmeye çalışmak için Oval Ofis’e gelmeniz, bence saygısızlık.” diye tepki gösterdi.
Vance, ABD’nin Ukrayna’ya, problemlerle boğuşurken yardım etmeye çalıştığını söylerken Zelenskiy, her ülkenin problem olduğunu ancak uzakta bulunan ABD’nin bunu hissetmediğini söyledi.
“Ya bu anlaşmayı imzalarsınız ya da biz yokuz”
Bunun üzerine Trump, Zelenskiy’ye “Ya bu anlaşmayı imzalarsınız ya da biz yokuz. Bir sorunu çözmeye çalışıyoruz. Bize ne hissedeceğimizi söyleme. 3. Dünya Savaşı ile kumar oynuyorsun ve bu yaptığın bizim ülkemize saygısızlık. Bir sorunu çözmeye çalışıyoruz. Bize ne hissedeceğimizi söyleme çünkü bunu tam olarak dikte edecek konumda değilsin. Ne hissedeceğimizi dikte edecek konumda değilsin. Kendimizi çok iyi hissedeceğiz. Kendimizi çok iyi ve çok güçlü hissedeceğiz.” şeklinde karşılık verdi.
Zelenskiy’nin araya girip bir şeyler söylemesine fırsat vermeyen Trump, sözlerine, “Ülkenizin başı büyük belada. Bunu biliyorsun. Ülkemize saygısızlık ediyorsun, biz olmadan kazanamayacağınızı biliyorum.” diye devam etti.
Trump, devam eden tartışmada, “Eğer askeri teçhizatımız olmasaydı, bu savaş iki hafta içinde biterdi. Bütün o tankları yok etmeniz için size Javelin füzelerini ben verdim. Bize karşı daha minnettar olmalısınız çünkü elinizde kartlarınız yok. Biz varken kartlarınız var ama biz yokken hiç kartınız yok.” diye konuştu.
Donald Trump, ABD’nin “aptal” bir başkanı tarafından Ukrayna’ya 350 milyar dolar yardım edildiğini ve Zelenskiy’nin kendileriyle çalışması durumunda kazanabileceğini savundu.
Bu esnada araya giren ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Zelenskiy’ye “Ukrayna’nın savaşmak için yeterince adama sahip olmadığını” söyleyince Zelenskiy, “Ülkemize hiç geldiniz mi? Gelip görebilirsiniz bunu.” diye karşılık verdi.
“Anlaşmanın sınırlarını çizmeye başladık”
Trump, “Bugün nadir toprak elementleri anlaşmasını imzalayacağız. Ukrayna ile yapacağımız bu anlaşma çok adil bir anlaşma ve ABD’nin büyük bir taahhüdü olacak.” dedi.
Trump, Rusya ile Ukrayna arasındaki bir barış anlaşmasının kaçınılmaz olduğunu belirterek “Önce anlaşmayı müzakere etmek zorundayız, şimdi anlaşmanın sınırlarını çizmeye başladık.” diye konuştu.
Zelenskiy ile önce anlaşmaya varmaları gerektiğini, şu anda güvenlik garantileri konusunda endişelenmediğini belirten Trump, “Her zaman taviz vermek zorundasınız ve onun da (Zelenskiy) kesinlikle taviz vermesi gerekecek.” ifadelerini kullandı.
Trump, savaş süresince yaptıkları için Zelenskiy ve askerlerine teşekkür ederek çok zorlu bir mücadele verdiklerini ancak artık bu işin bitmesi gerektiğini söyledi.
“Mevcut anlaşma metni yeterli değil”
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy de ABD ile varılacak anlaşmanın Ukrayna için ileriye dönük bir adım olmasını umduğunu belirtti.
“Bugün Başkan Trump ile ABD’nin ne yapmaya hazır olduğunu görüşmek istiyorum.” diyen Zelenskiy, nadir toprak elementleri anlaşması için mevcut metnin “yeterli” olmadığını kaydetti.
Savaşı Putin’in başlattığını belirten Zelenskiy, Ukrayna’nın yeniden inşasını da onun karşılaması gerektiğini dile getirdi.
Zelenskiy, “Sadece ateşkesi asla kabul etmeyeceğiz. Güvenlik garantileri olmadan hareket etmeyeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Ortak basın toplantısı iptal edildi
Gergin geçen Oval Ofis görüşmesinin ardından yapılması planlanan ortak basın toplantısı iptal edilirken, bugün imzalanacağı duyurulan nadir toprak elementleri anlaşması da imzalanmadı.
Başkan Trump, Oval Ofis’teki hararetli tartışmanın ardından Truth Social hesabından yaptığı açıklamada, Zelenskiy’nin barışa henüz hazır olmadığını savundu.
Trump, açıklamasında, “Bugün Beyaz Saray’da çok anlamlı bir toplantı gerçekleştirdik. Böyle bir baskı altında konuşulmadan asla anlaşılamayacak birçok şey öğrenildi. Devlet Başkanı Zelenskiy’nin ABD’nin dahil olması halinde barışa hazır olmadığını tespit ettim. Amerika Birleşik Devletleri’nin değerli Oval Ofisi’ne saygısızlık etti. Barış için hazır olduğunda geri gelebilir.” ifadesini kullandı.
Trump’ın açıklamasının ardından Beyaz Saray yetkilileri de ortak basın toplantısının iptal edildiğini ve dolayısıyla bugün imzalanması beklenen nadir toprak elementleri anlaşmasının imzalanmayacağını teyit etti.
Söz konusu tartışmanın ve basın toplantısının iptal edilmesinin ardından Zelenskiy, Beyaz Saray’dan ayrıldı.
Zelenskiy sosyal medya hesabından paylaşım yaptı
Zelenskiy tartışmanın ardından, X hesabından paylaşım yaptı.
Paylaşımında Zelenskiy, “Teşekkürler Amerika, desteğiniz için teşekkürler. Bu ziyaret için teşekkürler. Başkana, Kongre ve Amerikan halkına teşekkürler. Ukrayna’nın adil ve kalıcı bir barışa ihtiyacı var ve biz de tam bunun için çalışıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Trump’tan Zelenskiy’ye “Beyaz Saray’dan ayrılabilirsin” mesajı
Amerikan medyasına yansıyan ve adı açıklanmayan Beyaz Saray yetkililerine dayandırılan haberlere göre, Trump, Zelenskiy ile görüşmesi bittikten sonra Ukrayna heyetinin Beyaz Saray’dan ayrılmasını istedi.
CNN’e açıklama yapan bir Beyaz Saray yetkilisine göre Trump, Oval Ofis’teki hararetli görüşme bittikten sonra Başkan Yardımcısı JD Vance, Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve diğer danışmanlarıyla görüştü.
Bu görüşmede Trump, Zelenskiy’nin “müzakere edecek durumda olmadığına” karar vererek, Bakan Rubio ile Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz’u, başka bir odada bekleyen Ukrayna heyetine gönderdi.
Vance ile Rubio, Zelenskiy ve diğer heyet üyelerinin beklediği odaya giderek, Trump’ın “Ukraynalılar Beyaz Saray’dan ayrılabilir” mesajını iletti.
Zelenskiy de bu mesaj kendisine iletildikten kısa süre sonra Beyaz Saray’dan ayrıldı.
Avrupalı liderler, Trump-Zelenskiy tartışmasına katıldı
Avrupalı bazı liderler, Beyaz Saray’da ABD Başkanı Donald Trump ile tartışan Ukrayna Devlet Başkanı Volodomir Zelenskiy’ye desteğini bildirdi.
Zelenskiy ile Trump’ın Oval Ofis’te yaşadığı tartışmanın ardından Avrupalı liderler açıklamalar yaptı.
Polonya Başbakanı Donald Tusk, X hesabından yaptığı paylaşımda Zelenkiy’yi etiketleyerek dayanışma mesajı verdi.
Tusk, “Sevgili Zelenskiy, Ukraynalı dostlar yalnız değilsiniz.” mesajını paylaştı.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, X paylaşımında, “Ukrayna, İspanya seninle.” ifadesini kulandı.
Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda sosyal medya paylaşımında, “Ukrayna, asla yalnız yürümeyeceksin.” ifadesiyle Zelenskiy’e desteğini gösterdi.
Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store paylaşımında, “Adil ve kalıcı bir barış için verdikleri haklı mücadelede Ukrayna’nın yanındayız.” ifadesini kullandı.
Portekiz Başbakanı Luis Montenegro X hesabından desteğini, “Ukrayna her zaman Portekiz’e güvenebilir.” sözleriyle gösterirken, Letonya Başbakanı Evika Silina da yaptığı sosyal medya paylaşımında ülkesinin Ukrayna’nın yanında olduğunu vurguladı.
AB’nin desteği
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, X hesabından yaptığı paylaşımda, şunları kaydetti:
“Ukrayna Avrupa’dır. Ukrayna’nın yanındayız. Saldırgana karşı mücadeleye devam edebilmesi için Ukrayna’ya desteğimizi artıracağız. Bugün, özgür dünyanın yeni bir lidere ihtiyacı olduğu açıkça ortaya çıktı. Bu meydan okumayı üstlenmek bize, Avrupalılara düşüyor.”
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve AB Konseyi Başkanı Antonio Costa da sosyal medya hesaplarından ortak mesaj paylaştı.
Von der Leyen ve Costa, mesajlarında “Saygınlığınız Ukrayna halkının cesaretini onurlandırıyor. Güçlü, cesur ve korkusuz olun. Başkan Zelenskiy asla yalnız değilsiniz. Adil ve kalıcı bir barış için sizinle çalışmaya devam edeceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
“Ukrayna Almanya’ya güvenebilir”
Almanya Başbakanı Olaf Scholz da yaptığı yazılı açıklamada Ukrayna’nın Almanya ve Avrupa’ya güvenebileceğini belirtti.
Scholz açıklamada, “Hiç kimse barışı Ukrayna vatandaşlarından daha fazla isteyemez. Bu nedenle kalıcı ve adil bir barışa giden yolu bulmak için birlikte çalışıyoruz. Ukrayna Almanya’ya ve Avrupa’ya güvenebilir.” ifadelerini kullandı.
Almanya’da seçimi kazanan Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Genel Başkanı Friedrich Merz de Zelenskiy’yi etiketleyerek yaptığı paylaşımda, “Sevgili Volodimir iyi ve zor zamanlarda Ukrayna’nın yanındayız. Bu korkunç savaşta saldırgan ile kurbanı asla birbirine karıştırmamalıyız.” değerlendirmesinde bulundu.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, X hesabından yaptığı paylaşımda, şunları kaydetti:
“Ukrayna yalnız değildir. Almanya, Avrupalı müttefiklerimizle birlikte Ukrayna’nın yanında ve Rus saldırganlığına karşı durmaktadır. Ukrayna Almanya’nın, Avrupa’nın ve ötesinin sarsılmaz desteğine güvenebilir. Onların demokrasiyi savunmaları, barış ve güvenlik arayışları bizim de desteğimizdir.”
Almanya Sağlık Bakanı Karl Lauterbach ise X’ten yaptığı paylaşımda, “Bu tarihi ve eşi benzeri görülmemiş bir durumdur. Kazanan tek başına (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin’dir. Avrupa’nın birliği ve gücü her geçen gün daha önemli hale geliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“Trump ve Vance’in davranışından utanç duyuyorum”
Bir önceki Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, X paylaşımında Zelenskiy’ye desteğini belirtti.
Borrell, “Trump ve (ABD Başkan Yardımcısı JD) Vance utanç verici bir gösteri sergilediler. Bu davranışlarından utanç duyuyorum. ABD daha iyisini hak ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.
İrlanda Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Savunma Bakanı Simon Harris de Ukrayna ve İrlanda bayrakları bulunan X paylaşımında, şunları dile getirdi:
“Rusya’nın yasa dışı işgali sonucu ortaya çıkan bu savaşın sorumlusu Ukrayna değildir. Ukrayna’nın yanındayız.”
Belçika Başbakanı Bart De Wever de, X hesabından yaptığı paylaşımda, “Ukrayna ve halkının, sebepsiz Rus saldırganlığına karşı kendisini savunmak için verdikleri tarihi mücadelenin arkasındayız. Onların mücadelesi bizim mücadelemizdir. Birlikte güçlüyüz.” değerlendirmesinde bulundu.
Belçika Dışişleri Bakanı Maxime Prevot ise şu ifadelere yer verdi:
“Ukrayna bize güvenebilir. Üç yıldır özgürlüğü için bu kadar çok mücadele eden bir ülkenin her zaman yanınızda olacağız. Ukrayna’nın egemenliği ve toprak bütünlüğü ihlal edildi. Adil, kapsamlı ve kalıcı bir barış için Belçika ve AB’nin tarihin doğru tarafında yer alacak”
Hollanda Başbakanı Dick Schoof X hesabından yaptığı paylaşımda Ukrayna’ya desteklerinin süreceğini kaydederek, “Kalıcı bir barış ve Rusya tarafından başlatılan saldırganlığın sona ermesini istiyoruz. Ukrayna için, tüm halkı için ve Avrupa için.” ifadelerini kullandı.
Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp X paylaşımında Ukraynalı mevkidaşı Andrii Sybiha ile gelişmeleri ele almak üzere telefonda görüştüğünü vurgulayarak, görüşmede Ukrayna’ya tam desteklerini yinelediğini belirtti.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot X hesabından yaptığı açıklamada, “Bir saldırgan var: Putin’in Rusya’sı. Bir saldırıya uğrayan var: Ukrayna halkı. Bunun karşısında ve ortak güvenliğimiz için bir zaruret var: şimdi Avrupa. Söz devri kapandı, icraata geçelim.” değerlendirmesinde bulundu.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, X hesabından, “İsveç Ukrayna’nın yanında. Sadece özgürlüğünüz için değil, aynı zamanda tüm Avrupa’nın özgürlüğü için de savaşıyorsunuz. Büyük Ukrayna.” ifadelerini kullandı.
Rusya’dan tepki
Rus yetkililer ise Zelenskiy’yi Beyaz Saray’daki tartışmasından dolayı eleştirdi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Telegram kanalından yaptığı açıklamada, Trump’ın Zelenskiy ile görüşmede sabırlı olduğunu belirtti.
Zaharova, “Zelenskiy’nin yalanlarından en büyük olanı, Beyaz Saray’da Kiev yönetiminin 2022’de desteksiz ve yalnız bırakıldığı yönündeki açıklaması.” ifadesini kullandı.
Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev de Zelenskiy’nin Beyaz Saray’da “dayak” yediğini belirterek, “Bu faydalı, ancak yeterli değil. Askeri desteğin durdurulması gerekiyor. Trump, kokain palyaçosunun yüzüne ilk kez gerçeği söyledi; Kiev rejimi, üçüncü dünya savaşıyla oynuyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Rusya Federasyon Konseyi Başkan Yardımcısı Konstantin Kosaçev de Zelenskiy’nin Beyaz Saray’da yalan söylemeye devam ettiğini belirterek, “Zelenskiy, bu turu kaybetti. Zelenskiy’nin bir sonraki turda dizleri üstüne çökmesi gerekecek.” ifadesini kullandı.
Rusya parlamentosunun alt kanadı Devlet Duması milletvekillerinden Aleksey Juravlyov, Rus haber ajansı RİA’ya yaptığı açıklamada, Zelenskiy’nin ABD’nin güvenini kaybettiğini ifade ederek, “Ancak bu, savaşın sona ereceği anlamına gelmiyor. Rusya’ya karşı olan Avrupalılar, palyaçoyu kendi kaderine terk etmeyecek.” dedi.
Rus senatör Aleksandr Şendryuk-Jidkov da Zelenskiy’nin görevini bırakması gerektiğini vurgulayarak, “Beyaz Saray’daki müzakereler, Zelenskiy’nin artık dünya siyasetinde yeri olmadığını gösterdi. Maalesef, herkes bunu anlayana kadar 3 yıl geçti.” değerlendirmesini yaptı.
ABD’de farklı tepkiler
Bu arada Cumhuriyetçiler, tartışmada Trump’a destek verirken Demokratlar ise eleştirilerde bulundu.
İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem, Oval Ofis’teki tartışmaya dair sosyal medya hesabından Trump ve Başkan Yardımcısı JD Vance’e destek vererek ABD’nin çıkarlarını savundukları için teşekkür etti ve “Siyasi oyunlara ve ABD’ye saygısızlığa hoşgörü göstermeyeceğiz.” mesajını paylaştı.
Hükümet Verimlilik Departmanından (DOGE) sorumlu, milyarder iş insanı Elon Musk da, X hesabından yaptığı paylaşımda, Zelenskiy’yi tartışmada “kaybeden” kişi olarak niteledi ve “Kendini Amerikan halkının gözünde mahvetti.” ifadesini kullandı.
Cumhuriyetçi Partinin kıdemli senatörlerinden Güney Carolina Senatörü Lindsey Graham da basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Trump ile Zelenskiy’nin tartışması hakkında, “Oval Ofis’te gördüğüm saygısızlıktı ve artık Zelenskiy ile iş yapabilir miyiz, bilemiyorum.” dedi.
Zelenskiy’nin Trump’a karşı çıkış şeklini “aşırı” olarak niteleyen Graham, “Zelenskiy ABD ile bir anlaşma yapabilir mi? Gördüklerimden sonra bilmiyorum. Zelenskiy ya istifa edip iş yapabileceğimiz birini göndermeli ya da değişmesi gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Hazine Bakanı Scott Bessent ise sosyal medya hesabından Trump’a küresel olarak ABD’nin çıkarlarını savunduğu için teşekkür ederken Trump’ın özel danışmanı Andrew Wheeler da Trump ve yardımcısının “saygısızlığa” tahammül etmeyeceğini belirtti.
Demokrat partililer ise Zelenskiy’nin tarafını tutarak Trump yönetimine eleştirilerde bulundu.
Vermont Senatörü Bernie Sanders, X hesabından şunları kaydetti:
“Trump, Rus emperyalizmine karşı cesurca savaşan demokratik bir ülkenin lideri olan Zelenskiy’yi azarlarken 80 yıldır Avrupa’nın en kanlı savaşını başlatan diktatör Putin ile ittifak kuruyor. Üzgünüm Başkan Trump, biz demokrasiye inanıyoruz, otoriterliğe değil.”
Senato Azınlık Lideri Chuch Schumer da X hesabından, Trump’ın Zelenskiy’i azarlayarak “Putin’in kirli işlerini yaptığı” eleştirisini yöneltirken Maryland’in Demokrat Senatörü Chris Van Hollen, yaşananları “utanç verici ötesi” olarak nitelendirdi.
Van Hollen, “Trump ve Vance’in, Putin’i (bile) utandıracak yalan ve yanlış bilgi gösterisi yaparak Zelenskiy’yi azarlaması Amerika için bir utanç ve müttefiklerimize ihanettir. Şimdi Kremlin’de şampanya patlatıyorlardır.” ifadelerini kullandı.
Tennessee eyaleti Demokrat Temsilciler Meclisi üyesi Steve Cohen de Kongre’deki resmi internet sayfasından yaptığı paylaşımda, Trump ve Vance’in görüşmedeki davranışlarından “utandığını” belirtti.
Cohen, “Bu, muhtemelen Putin tarafından Ukrayna liderini utandırmak için tasarlanmış bir tuzaktı.” diyerek Trump için “Niteliksiz birini başkan seçtiğinizde olan budur. Bu işi duygusal, entelektüel veya ahlaki olarak idare edemez. Bu savaş devam ettikçe kan Trump ve Vance’in ellerinde olacak.” değerlendirmesini yaptı.
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
