Boeing, 737 MAX kazalarıyla ilgili davada ABD Adalet Bakanlığı ile anlaşarak cezai yargılamadan kurtuldu; 1,1 milyar dolar ödeyecek.
ABD Adalet Bakanlığı, iki ölümcül 737 MAX kazasıyla ilgili dolandırıcılık davasında, Boeing’in cezai yargılamaya gitmeden süreci anlaşmayla kapatmasını sağlayacak bir ön uzlaşmaya vardığını duyurdu.
Şirket, böylece ceza almaktan ve “suçlu şirket” olarak damgalanmaktan kurtulacak. Anlaşma, 2018 ve 2019 yıllarında Endonezya ve Etiyopya’da meydana gelen ve 346 kişinin hayatını kaybettiği kazalara ilişkin olarak açılmıştı.
İLGİLİ HABERLER:
Adalet Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre, Boeing bu anlaşma kapsamında toplam 1,1 milyar dolardan fazla ödeme yapacak. Bu tutarın 444,5 milyon dolarlık bölümü, kazalarda hayatını kaybeden kişilerin ailelerine ödenecek olan ek tazminat fonuna aktarılacak. Ayrıca şirkete 243,6 milyon dolarlık para cezası kesilecek. Boeing, ek olarak 455 milyon doların üzerinde bir bütçeyi uyum, güvenlik ve kalite sistemlerinin güçlendirilmesi için ayıracak.
Söz konusu anlaşma, Boeing’in ABD düzenleyici kurumlarını 737 MAX modelinde yer alan bir uçuş kontrol sistemi (Maneuvering Characteristics Augmentation System-MCAS) hakkında yanılttığı suçlamalarıyla ilgili olarak açılan ve 23 Haziran’da görülmesi planlanan ceza davasını ortadan kaldıracak. Şirketin bu sistemle ilgili yaptığı yanıltıcı bildirimlerin kazalara neden olduğu öne sürülmüştü.
Gelecek haftaya mahkemeye sunulacak
Anlaşmanın yazılı hali, Adalet Bakanlığı tarafından gelecek hafta mahkemeye sunulacak. Anlaşma kapsamında Boeing, artık bağımsız bir gözetim altında tutulmayacak.
Bakanlık, “Boeing dolandırıcılık karşıtı uyum ve etik programının etkinliğini artırmalı ve bağımsız bir uyum danışmanı görevlendirmelidir” açıklamasını yaptı. Bakanlık, bu çözümün pratik fayda sağladığını ve en adil sonuç olduğunu savundu.
Şirket, geçtiğimiz Temmuz ayında, söz konusu kazalar nedeniyle dolandırıcılık suçunu kabul etmeyi, 487,2 milyon dolara kadar para cezası ödemeyi ve üç yıl boyunca bağımsız denetime tabi olmayı kabul etmişti. Ancak yargıç, Aralık ayında bu anlaşmayı reddetmişti.
Savcılık yetkilileri, kazalarda yakınlarını kaybeden ailelerle yapılan toplantılarda, Boeing’in artık suçlamaları kabul etmeyeceğini bildirdi. Adalet Bakanlığı, kazalarda hayatını kaybeden 110’dan fazla kişinin aileleri ve avukatlarının ya bu anlaşmayı desteklediğini ya da karşı çıkmadığını belirtti.
“Adalet Bakanlığı, 737 MAX kazalarının kurbanları için adalet arayışından vazgeçmiş oldu”
Aileleri temsil eden avukat Paul Cassell, anlaşmaya itiraz edeceklerini ve mahkemeyi reddetmeye ikna etmeye çalışacaklarını söyledi. Cassell, bu tür bir kovuşturmadan kaçınma anlaşmasının “ABD tarihindeki en ölümcül kurumsal suç için benzeri görülmemiş ve yanlış” olduğunu savundu.
Massachusetts’li havacılık mühendisi Javier de Luis ise, Etiyopya kazasında kız kardeşini kaybettikten sonra yaptığı açıklamada, “Bu dosyayla birlikte Adalet Bakanlığı, 737 MAX kazalarının kurbanları için adalet arayışından vazgeçmiş oldu” dedi.
Texas’taki federal yargıç Reed O’Connor da 2023 yılında yaptığı değerlendirmede, “Boeing’in işlediği suç, ABD tarihindeki en ölümcül kurumsal suç olabilir” ifadesini kullanmıştı.
Adalet Bakanlığı, bu kararı Ocak 2024’te bir Boeing 737 MAX 9 uçağının havada kapı tapasının kopmasıyla yaşanan acil durumun ardından tekrar değerlendirmeye aldı. Söz konusu uçakta dört bağlantı vidasının eksik olduğu tespit edilmişti. Olayın ardından, Federal Havacılık İdaresi (FAA), şirketin üretimini ayda 38 uçakla sınırlandırdı.
Bakanlık yetkilileri, ayrıca Boeing’in 2021 yılında Trump yönetiminin son günlerinde imzalanan ve şirkete dava açılmasını engelleyen anlaşmayı ihlal ettiğini tespit ettiklerini belirtti. Bu tespitin ardından, daha önce kapatılan ölümcül kazalar dosyası yeniden açıldı ve yeni bir anlaşma süreci başlatılmıştı.
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
