Uçağa çarpan Sikorsky 35 yıldır Türkiye’de de kullanılıyor

İlk uçuşunu 1974 yılında gerçekleştiren ve Türkiye’de de 1980’lerin sonunda Jandarma Genel Komutanlığı tarafından aktif olarak kullanılmaya başlanan Sikorsky UH-60 modeli bugün ABD’de uçakla çarpıştı.

Washington D.C’de Ronald Reagan Havalimanı yakınlarında American Airlines’ın Bombardier CRJ700 yolcu uçağı ile çarpışan Sikorsky H-60 helikopterini ve helikopterin Türkiye’de görev alanını Haber Aero olarak detaylandırdık…

Bell UH-1’lerin yerine Sikorsky’ler

ABD Ordusu, Vietnam Savaşı’ndan elde edilen tecrübeler ışığında Bell tasarımı UH-1’lerin yerini alacak yeni nesil genel maksat helikopter ihalesini 1972 yılında açmıştı. Sikorsky, YUH-60A, Boeing Vertol de YUH-61 modeli ile ihaleye katıldı. İhalede amaç General Electric imalatı T700 motorları kullanabilen, C-130 askeri nakliye uçağı ile taşınabilecek bir helikopterin tasarlanmasıydı. Bu model zorlu şartlarda da başarıyla görev yapabilecek alt yapıya sahip olmalıydı.

İlk uçuşunu 1974’te yaptı

 Sikorky, ilk YUH-60A modelini 17 Ekim 1974 tarihinde uçurdu. Kasım 1975’e kadar 4 prototip helikopter üzerinde yoğun testler gerçekleştirildi. Tasarım tüm testleri başarıyla tamamladı. Üç prototip daha sonra ihale gereği ABD Ordusu’na verildi. ABD Ordusu hem Sikorsky hem de Boeing helikopterlerini kendisi yoğun olarak test etti.

1979’da hizmete girdi

Aralık 1976’da sonuçlar açıklandı. Sikorky ihaleyi daha sonra UH-60 adı verilecek modelle kazanmıştı. 1977’de seri imalat çalışmaları başladı. Ekim 1978’de de ilk helikopter ABD Ordusu’na teslim edildi. Haziran 1979 tarihi ile UH-60’lar resmi olarak hizmete girdi.

Sikorsky varlığını devam ettirecek

ABD Ordusu için açılan ‘Future Vertical Lift Projesi’ ihalesini tiltrotor konseptine sahip Bell V-280 Valor modeli kazanmıştı. Bu modelin gelecekte ordu da yer almasına rağmen Sikorsky varlığın devam ettirecek. Çünkü Sikorsky de 1974’ten bu yana sürekli olarak geliştiriliyor.

• Erişimi, bekayı, ölümcüllüğü ve idameyi artırarak gelecekteki operasyonlarda alaka düzeyini korumak için gelişmekte olan teknolojilerin hızlı entegrasyonuna izin veren Modüler Açık Sistemler Yaklaşımı;
• Kaldırma kabiliyetini ve menzili artırmak için geliştirilmiş Türbin Motoru;
• Bozulmuş Görsel Ortamı ve otomatik operasyonları destekleyen Gelişmiş Dijital Araç Yönetim Sistemleri; ve
• Helikopterin uçuşa hazırlık süresini ve bakım maliyetlerini azaltan tahmine dayalı analitiği içeren dijital araçlar.

TSK tarafından 35 yıldır kullanılıyor

Lockheed Martin n bünyesinde yer alan Sikorsky, genel maksat alanında dünyanın en iyi helikopterlerinden biri olan ve Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından da 35 yılı aşkın süredir kullanılan Blackhawk-Kara Şahin helikopterlerinin 5 binincisini düzenlenen törenle teslim etti. ABD’de Stratford’ta düzenlenen törende, UH-60M serisi helikopter ABD Ordusu’na teslim edildi. Halen imalat, Sikorsky’nin ana merkezi Stratford’un yanı sıra Polonya ve Türkiye’de Türk Havacılık ve Uzay Sanayi TUSAŞ tesislerinde sürüyor.

Türkiye’de ilk Jandarma kullanmaya başladı

ABD Ordusu için imal edilen modele UH-60 denirken ihraç versiyonu da S-70 olarak tanımlandı. Her ne kadar ülkemizde üreticisi Sikorsky adıyla tanınsa da helikopter bugüne kadar ABD Ordusu’nun temel hava araçlarından biri oldu. Türkiye’de ise ilk kullanıcısı Jandarma Genel Komutanlığı oldu. 1980’lerin sonunda envantere giren helikopterler, terörle mücadelede Silahlı Kuvvetlerimizin her şartta görev yapan platformları haline geldi. Jandarma’yı Kara Kuvvetleri, Özel Kuvvetler ve sonrasında SeaHawk modeli ile Deniz Kuvvetleri izledi.

Helikopterin bir çok parçası Türkiye’de üretiliyor

Sikorsky’nin 109 adetlik genel maksat helikopter projesini kazanmasının ardından TUSAŞ’ta da imalat başladı. ASELSAN aviyonikleri ile donatılan helikopterin bir çok parçası Türkiye’de imal ediliyor. Bunun başında da TEI tarafından üretilen T-700 serisi motorlar geliyor.

T-70 adı verilen helikopterden bugüne kadar toplam 5 adet Jandarma, Kara Kuvvetleri, Özel Kuvvetler, Orman Genel Müdürlüğü ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na teslim edildi.

Sikorsky H-60 Black Hawk’un teknik özelikleri

Genel Bilgiler

• Üretici: Sikorsky Aircraft
• İlk Uçuş: 17 Ekim 1974
• Hizmete Giriş: 1979
• Kullanıcılar: ABD Ordusu, ABD Hava Kuvvetleri, ABD Donanması ve diğer ülkeler

Boyutlar ve Kapasite

• Uzunluk: 19,76 m (Ana rotor dahil)
• Yükseklik: 5,13 m
• Ana Rotor Çapı: 16,36 m
• Boş Ağırlık: 5.350 kg
• Maksimum Kalkış Ağırlığı: 9.979 kg
• Kargo Kapasitesi: 1.200 kg iç yük, 4.100 kg harici yük

Motor ve Performans

• Motorlar: 2 × General Electric T700-GE-701C/D turboşaft motor
• Motor Gücü: 2 × 1.890 hp (1.410 kW)
• Maksimum Hız: 294 km/s
• Seyir Hızı: 278 km/s
• Menzil: 592 km
• Servis Tavanı: 5.790 m

Kabin Konfigürasyonu ve Kullanım Alanları

• Personel Kapasitesi: 11 tam teçhizatlı asker veya 4 sedyeli hasta taşıma kapasitesi
• Mürettebat: 2 pilot + 2 mürettebat üyesi
• Kullanım Alanları: Taarruz, arama-kurtarma, medikal tahliye, VIP taşımacılığı, kargo taşıma