Bilal Topçu: Çok sayıda şirketi olan holding gibi vakıfız

Türkiye savunma sanayinin lokomotif görevini Türk milletinin bağışlarıyla yıllar önce kurulmuş olan Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV) yapıyor. TSKGV Genel Müdürü Bilal Topçu, kanunun yapısı çok güzel oluşturulmuş olan vakfın kontrol ettiği 6 şirketle birlikte bünyesinde altmışın üzerinde iştirak bulunduğuna işaret ederek, çok sayıda şirketi yöneten bir holding gibi olduklarını vurguladı.

TSKGV’nin iki yılda bir düzenlediği savunma fuarı IDEF’in (International Defence Industry Fair), bu sene Atatürk Havalimanı’nda yeni konseptle yapılması hakkında da detaylı bilgi veren Topçu, Haber Aero’ya özel açıklamalar yaptı. TSKGV Genel Müdürü Bilal Topçu’nun değerlendirmeleri şöyle:

51 yıl önce kurulan hayaller gerçek oldu

Vakfımızın kuruluş hikayesi aslında Kıbrıs Barış Harekatı’na dayanıyor. Bu operasyon öncesinde ve sonrasında hem ordumuzun, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) ekipman, mühimmat ihtiyaçları hem de operasyon sırasında ve sonrasında yaşanan ambargolar Türk milletini harekete geçiriyor. Milletimiz çok güzel kampanyalar düzenliyor. “Kendi uçağını kendin yap. Kendi gemini kendin yap.” Gibi… Afişlerini arşivlerimizde saklıyoruz. Bu kampanyalar çok ciddi karşılık buluyor. Milletimizin her kesiminden gelen bağışlarla hem vakfımız hem de vakfımızın günümüzde çok iyi bilinen büyük şirketleri; ASELSAN, TUSAŞ, ROKETSAN, HAVELSAN, İŞBİR ve ASPİLSAN bu şekilde kuruluyor.

Aslında 51 yılın sonunda bugün geriye dönüp baktığımızda, Kıbrıs Barış Harekatı’ndan bu yana milletimizin kurduğu hayallerin gerçek olduğunu hep birlikte görüyoruz. Hatta bunu Kıbrıs’ta gerçekleşen TEKNOFEST’te de şirketlerimiz bunu gösterme fırsatını buldular.

Artık havacılıkta, özellikle insansız hava araçlarında, TUSAŞ ve BAYKAR gibi şirketlerimizle ve diğer platformlar araçlarla da çok ciddi bir mesafeler katettik. Dünyadaki ticaret hacminde de iyi bir noktaya geldik. İnşallah vakıf olarak bu gelişmeleri paylaşarak, yeni nesillere aktararak çok daha iyi noktalara gelmeyi arzu ediyoruz.

6 şirket 60’tan fazla iştirakimiz var

TSKGV kanunla kurulmuş. Vakfımızın başkanı, Sayın Cumhurbaşkanımız. Mütevelli heyetinde Cumhurbaşkanı Yardımcımız, Milli Savunma Bakanımız, Genelkurmay Başkanımız ve Savunma Sanayi Başkanımız var. Savunma Sanayi Başkanımız aynı zamanda TSKGV’nin Yönetim Kurulu Başkanlığını da yapıyor. Vakfımızın kanunun yapısı da çok güzel oluşturulmuş. Vakfımızın kontrol ettiği 6 şirketimizle birlikte vakıf bünyesinde altmışın üzerinde de iştirak var. Bu şirketlerde farklı oranlarda iştiraklerimiz söz konusu. Mesela TEI’yi (TUSAŞ Motor Sanayi AŞ) saymadık. TEI, TUSAŞ’ın iştiraki, bizim de vakıf olarak hissemiz var. Aslında vakfımız çok sayıda şirketi yöneten bir holding gibi…

Vakfımız şehit ve gazi olmasın diye çalışıyor

Vatandaşlarımız bazen bizim vakfımızı “TSK” diye başlayan diğer kardeş vakıflarla karıştırabiliyor. Genelde kardeş vakıflar şehitlerimizin yakınlarıyla, gazilerimizin rehabilitasyonlarıyla ilgilenirken bizim vakfımız aslında gaziler, şehitler olmasın diye gayret gösteriyor. TSKGV’nın görev alanı kanunla; silah almak, silah üretmek, teknoloji geliştirmek ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin harp gücünü artırmak olarak ifade edilmiş. Savunma Sanayi Destekleme Fonu‘na gelen tüm gelirlerimizle de ordumuzun mühimmatlarını, silahlarını sürekli geliştiren ve yenileyen bir vakıf konumundayız. Güzel bir döngü de kurulmuş. Bağışlardan gelen gelirlerimiz, şu anda sahip olduğumuz şirketlerden gelen kar payları ile tüm gelirlerimiz dahil tamamı tekrar Savunma Sanayi Destekleme Fonu üzerinden Millî Savunma Bakanlığı’nın modernizasyon projelerine aktarılıyor.

Vatandaşlarımıza vakfımızı anlattığımız zaman gönül rahatlığıyla bağış yapıyorlar. Şu an e-devlet, web sitemiz üzerinden ve çeşitli kanallardan bağış kabul edebiliyoruz. Yurt dışında da şirketlerimiz var. Böyle toplam bakınca şirket sayımız yüzün üzerine çıkıyor. Bir de vakıf olarak bilfiil icra ettiğiniz fuarcılık işimiz var. Fuarımız kanalıyla da savunma sanayimizi, ürünlerimizi tanıtıyoruz, daha bilinir olmasını sağlıyoruz. Yurt dışından değişik şirketlerinin buraya getirilip, ürünlerini sergilenmesine imkân veriyoruz.

IDEF dünyanın en büyük 3’ncü fuarı

Vakfımızın yıllardır düzenlediği savunma fuarı IDEF, dünyadaki savunma fuarları arasında üçüncü konumda. Uluslararası fuarlarda üçüncü olmasının yanında Türkiye’de ise tüm fuarlar içerisinde en büyüğü. Bizim yerli ve milli savunma ürünlerimizin görücüye çıktığı bir fuar. Bu sene IDEF’in on yedincisini (17.) inşallah gerçekleştireceğiz. Daha önceki IDEF’lerde ağırlıklı olarak yabancı firmaların ürün ve platformlarının Türkiye’ye tanıtılması söz konusuymuş. İlk IDEF Ankara‘da böyle başlamış. Daha sonra istanbul’a geliyor. O zamanlardan bu zamana tabi Türk savunma sanayindeki gelişimle birlikte fuar içerisinde yerli ve milli şirketlerimizin sayısı çoğalmış, yabancı şirketlerin sayısı da biraz daha düşmeye başlamış. Ancak biz tekrar o yabancı katılımını da arttırma gayreti içerisindeyiz. Çünkü IDEF sonuçta bir uluslararası savunma fuarı. Dünyadaki diğer fuarları da sürekli takip ediyoruz, geziyoruz. Ben de yaklaşık 1,5 yıldır TSKGV Genel Müdürlüğü görevindeyim. Elimden geldiği, takvimimizin müsaade ettiği kadar yurt dışındaki fuarları da gezip, ziyaret ediyoruz.

Son yıllarda IDEF Beylikdüzü’nde gerçekleşiyordu. Bu sene bir yer değişikliği kararı aldık. Yeşilköy’de İstanbul Fuar Merkezi’nde gerçekleştirmek üzere yönetim kurulumuz bir karar verdi. Biz de bunu ekip arkadaşlarımızla bir fırsata çevirmeyi düşündük. Bu vesileyle fuarın logosundan konseptine ve içindeki etkinliklere kadar çok farklı sayıda değişiklik ve yeniliği bu aşamada eklemeyi planladık. Bununla ilgili bir çalışma yaptık. Savunma Sanayi Başkanımız ve Milli Savunma Bakanımız ile istişare ettik. Onların da destekleriyle çok güzel kararlar aldık ve bir lansman yaptık. Lansmanımızla İstanbul Fuar Merkezi’nde yenilenen IDEF’i yeni konseptiyle, etkinlikleriyle tanıttık.

Atatürk Havalimanı ve Ataköy Marina ile dinamik olacağız

Bu yıl, 22-27 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştireceğimiz fuara şu an yoğun bir şekilde hazırlanıyoruz. İstanbul Fuar Merkezi’nin yanı sıra hemen yanı başında yer alan kongre merkezini, Atatürk Havalimanı C Terminali’ni, apron alanını ve ayrıca Ataköy Marina‘yı kullanacağız. Bu konsepti fuarın içine dahil edip, 4 yerleşkede gerçekleşen, eskisine göre kocaman bir fuar olacak. Burada tabi Atatürk Havalimanı ve Ataköy Marina‘nın katkısıyla daha statik fuarcılık yerine daha dinamik bir fuar organize etmiş olacağız. Kara, hava ve deniz araçlarımızı fuara katılanlara daha rahat gösterebileceğiz. Katılımcılar gösteri yapabileceğiz.

Ayrıca bizim fuara önemli sayıda uluslararası davetlerimiz oluyor. IDEF Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Millî Savunma Bakanlığı’nın ev sahipliğinde, Savunma Sanayi Başkanlığı’nın destekleriyle, vakfımız tarafından organize ediliyor. Cumhurbaşkanımız, bakanımız, başkanımız, Genelkurmay Başkanımız, TSK Kuvvet Komutanlarımızın muadillerine gönderdiği devlet davet mektuplarına gösterilen ilgi ve kabullerle geniş katılımlı bir fuar düzenliyoruz. Çok sayıda önemli misafirleri ağırlıyoruz.

TCG Anadolu fuarda olacak

Bu sene çok güzel ve büyük bir açılış töreni hazırlığı içerisindeyiz. Türkiye’deki savunma sanayi şirketleri artık dünyanın her yerindeki fuarlara gidiyorlar, ama biz istedik ki İstanbul’da, ülkemizde de bu ürünlerini daha kapsamlı bir şekilde sergileme fırsatı bulsunlar. Mesela TUSAŞ, birçok uçuş için yurt dışı fuarlara, air show’lara katılıyor. İnşallah bizim fuarımızda bu şekilde uçuş gösteri ve etkinliklerle dolu dolu zengin bir fuar olacak. Deniz tarafında insansız deniz araçları (İDA) olacak. Savaş gemilerimizi ise zaten sergiliyoruz. Heyetlere TCG Anadolu dahil tüm platformlarımızı, sahil güvenlik gemilerimizi ve gemilerdeki yerli/milli sistemlerimizi göstereceğiz.

Savunma sanayimizde güzel bir piramitimiz var. Alt yükleniciler, taşeron birçok firmalar, sistemleri geliştiren şirketler de ürünlerini Deniz Kuvvetlerimizin gemileri üzerinde gösterme, tanıtma fırsatı da buluyor. Bu sene fuarda dinamik gösterilerle birlikte eskiye oranla da çok ciddi bir büyüme içerisindeyiz. Fuar alanı ve katılım olarak da farklı olacak. 2023’te dünyanın üçüncü büyük fuarı idik. Stant metrekaresi olarak şu anda yüzde 20 daha onun üzerine koyabileceğiz gibi bir tablo söz konusu. Türkiye’den ve dünyanın çeşitli ülkelerinden bizi çok mutlu eden güzel katılımlar var.

Fuar 2 gün halka açık olacak!

Savunma fuarları halka açık olmuyor. Ama biz bu sene ilk defa fuarın son 2 gününü halka açacağız. Bizim fuarımız genelde 4 gün olarak düzenleniyor. Bu yıl fuarın cumartesi ve pazarı günlerini önceden kayıt yaptıran vatandaşlarımızın ziyaretine açacağız. Ayrıca fuarda ziyaretçilerimiz için birçok ring seferlerimiz olacak. Hava gösterileri, air show’lar planlıyoruz. Fuar günleri içerisinde TUSAŞ ve Baykar firmalarımızın platformları başta olmak üzere belirli saatlerde uçuş ve gösterileri yapacak. Aslında askeri bazı gösteri uçuşlarda programlanıyor. Çünkü biliyorum talep var. Kara araçlarımız yine davetli misafirlerimizin önünden geçerken hava araçlarımız uçuşlarını yapacak, askeri gösteriler olacak.

Fuarın yeni konseptinde ilerleyen yıllarda belki farklı şeyler olabilir. Şu anda sivil havacılık tarafında olmayacak. Belki Jandarma Komutanlığı’nın kullandığı Gökbey helikopteri, TUSAŞ’ın sivil tarafta da kullanılabilecek bir hava aracı örneği olabilir. Ama biz ağırlıklı olarak uluslararası savunma fuarıyız. Şu andaki konseptimiz de bu çerçevede. Ayrıca bu seneki planımızda yabancı askeri hava araçlarını, savunma platformlarının da uçuşları olmayacak. Bu sene kendi ürünlerimiz, Türk savunma sanayinin ürünleriyle başlıyor olacağız. Belki ilerleyen yıllarda yabancıların gösteri uçuşları da olabilir.

Fuara geliriz gözüyle bakmıyoruz

Şunu gönül rahatlığıyla söyleyebilirim biz bu fuarı gelir elde etmek için yapmıyoruz.  Fuara katılım için belirlenen fiyat noktasında hem büyük firmalarımızın sahipleriyle, yöneticileriyle hem de zaten vakfımızın yönetimiyle değerlendirme yapıyoruz. Türk Silahlı Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı olarak buradaki gelirimizin tamamını davet ettiğimiz misafirlerimizin ağırlanması ve fuarın iyi geçmesi için kullanıyoruz. Aslında fuarda etkinlikleri arttırdığımız sürece bütçe konusunda biraz zorlanıyoruz. Biz 1,5 yıl önce fiyatlarımızı belirleyip tüm müşterilerimizde fuar katılımcılarıyla paylaşmıştık. IDEF’te bazı dönemlerde pahalı rakamlar olabilmiş. Ama her halükarda Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) fuara katılımı zor olan küçük yeni start-up firmalara destek oluyor. Fuara katılım konusunda büyük firmalarla küçük firmalar arasında ciddi fiyat farkları oluyor. Bir öncekine göre yüzde 20 büyümemize rağmen fuar alanımızın yüzde 85’ini mayıs ayı başı itibariyle satmış durumdayız.

Birazda cazibeyi arttırmak için firmalarımıza bazı kolaylıklar, güzellikler yapmaya çalıştık. Örneğin ilk defa “Defence Trend” diye bir alan oluşturuyoruz. Orta ölçekli küçük firmalarımız öne çıkan ürünlerini sergileyebilecekleri, kendi standlarının dışında böyle bir alan oluşturuyoruz. Lansman alanlarımız var katılımcı firmaların hizmetine sunduğumuz. Platformlarımız, perdelerimiz, ses sistemlerimiz, canlı yayın altyapısı olacak. Dolayısıyla belki bu imkanlara ulaşmakta zorluk çeken bütün firmalarımız bu lansman alanlarının imkanlarını kullanabilecekler. Fuarda daha önceden olduğu gibi seminer ve söyleşiler de yer alacak. Çok çok önemli bir yenilikte “Network Summit” isimli etkinliğimiz. Fuarın akşamları da genelde Milli Savunma Bakanımızın, Savunma Sanayi Başkanlığımızın ev sahipliğinde bir resepsiyon oluyor. Bu resepsiyonda birçok yabancı davetlilerin yanı sıra Türkiye’nin önde gelen kamu ve özel sektörden yöneticileri de katılım sağlıyor. Fuarın yanı başında böyle bir kongre merkezi, otelin olması bize güzel bir açılım imkânı sundu. Artık tüm katılımcılara bu resepsiyona katılıp “network” yapabilecek. Yani fuarda birbirini yakalayamamış, görememiş olanlar bu resepsiyonlarda görüşme imkanına kavuşacak. Müzik ve ikramlarla birbirlerini yakalama fırsatı vereceğimiz güzel bir etkinlik planlıyoruz.

Üniversiteliler de projelerini sergileyecek

Bir de “Defenders of tomorrow” diye üniversiteli gençlerimize hitap eden projelerini sergileyebilecekleri yeni bir konsept çıkardık. Katılımcıların puanlamalarıyla seçilecek projelere de bir sonraki fuarda ücretsiz stant vermeyi düşünüyoruz. Atataürk Havalimanı bu noktada birçok ürünü rahatlıkla hem statik olarak hem de dinamik gösterilerle sergileyebileceğiniz imkânlar sunuyor.

Vakıf şirketleri ayrı salonlarda olacak

ASELSAN, TUSAŞ, ROKETSAN ve HAVELSAN yani 4 vakıf şirketlerimiz ilk defa bu fuarda tek bir salonda olmayacak. Şirketlerimizi ayırma kararı aldık. Buna diğer katılımcılarımızı düşünerek karar verdik. Böylece fuar içerisindeki sirkülasyonu arttırma adına vakıf şirketlerimizi dağıttık. Bu dağıtımı yaparken de sektörleri bir araya gruplamaya çalıştık. Hava araçları, deniz araçları, kara araçları, elektronik sistemler, güvenlik, mühimmat, insansız sistemler gibi salonlar olacak. Yabancı şirketlerde alanına göre dağılmış olacak.

Yabancı ajanslarla çalıştık

Yabancı ajanslarla da çalışıp uluslararası katılımları artırmaya çalıştık. Milli katılımları organize eden bu ajanslarla yoğun görüşmelerimiz oldu. Böylece çok daha güçlü bir yabancı katılım olacağını söyleyebilirim. IDEF’TE 800 üzerinde davetli olacak. Birebir görüşmeler için platformumuz var. Biz vakıf olarak aylar öncesinden talepleri alıyoruz, görüşmeleri ayarlıyoruz. Bir önceki fuarda güzel bir organizasyonla yüzde 84 başarıyla 5 binin üzerinde görüşme gerçekleştirdik. Bu sene bu platformu, HAVELSAN ile tüm fuar yazılımımızı sıfırdan yeniledik. Görüşmeler platformunda da bu sene ilk defa rakam da açıklayacağız. Tam anlamıyla her şeyi kuşatıcı bir fuar olacak inşallah.

Fuarda 800’den fazla davetli olacak

Bizim vakıf olarak davet ettiğimiz 800’den fazla yabancı misafirimiz olacak. Yaklaşık olarak 300 üzerinde heyet demek. Her heyet içinde de çeşitli görevler üstlenen arkadaşlarımız olacak. Şoförlerimiz, sivil ve askeri mihmandarlarımız, tercümanlarımız var. Havalimanında karşılama ekiplerimiz, fuar içerisinde çalışanlarımız da düşününce kalabalık bir ekibimiz söz konusu… Ankara’dan gelen ve fuarda belli bir misyonu olan misafirlerimiz de olacak. Dolayısıyla binlerce insanla fuarda görev yapacağız. Sonuçta çok sayıda görevlilerimiz ve fuar için gayret gösteren yetkililerimiz, özel çalışanlarımızla birlikte ilk defa gönüllülerimiz de olacak.

IDEF bu yıl temmuzda sonra mayısta

Fuar ilk defa bu yıl temmuzda olacak. Ondan sonra seneler iki yılda bir mayıs ayında gerçekleşecek. Her yıl mayıs ayında SAHA İstanbul Fuarı ile dönüşümlü yapacağız. Yurtdışındaki fuarlarda olduğu gibi dışarıda özel statik alanlar ve arkasında şaleleri olan fuarımız olacak. Bazı sürprizlerimiz de var. Onları da ilerleyen zamanlarda açıklayacağız, ama Atatürk Havalimanı güzel etkileşim sağlayacak. Dinamik bir alan olacak. “Çelik Kubbemizi” çok güzel sergileme imkânı olabilecek. Firmalarımıza şale kurma imkânı da verdik. Burada özel heyetleri ve misafirlerini de ağırlayabilecekler.