Erwin Schrödinger 1887-1961 tarihleri arasında yaşamış Avusturyalı bir teorik fizikçidir. Kuantum teorisinde önemli çalışmaları olan bir bilim insanıdır. En bilinen çalışması, parçacıkların kuantum durumlarını tanımlayan “Schrödinger denklemi”dir. 1933 yılında İngiliz fizikçi Paul Dirac ile birlikte Nobel Fizik Ödülü’nü kazanmıştır. Kuantum fiziğindeki garip durumları eleştirmek için geliştirdiği “Schrödinger’in kedisi” düşünce deneyi, onun en popüler çalışmalarından biridir. Deneyin amacı mikroskobik ortamda geçerli olan kuantum fizik kurallarının makroskobik dünyamızda ne kadar anlamsız görülebileceğini vurgulamaktır. Ben de bu deneyi ilk kez lisedeki fizik hocamdan dinlemiştim ve bana da çok anlamsız gelmişti.
Schrödinger’in düşünce deneyi şu şekilde tasarlanmıştır: Kapalı bir kutu içinde bir kedi, az miktarda radyoaktif madde, radyasyonu algılayan bir Geiger sayacı, zehirli gazın bulunduğu bir şişe ve şişeyi kıracak otomatik bir çekiç sistemi vardır. Radyoaktif madde rastgele parçacıklar yayar. Yayma olasılığı da %50’dir. Kutunun içerisindeki Geiger sayacı bu parçacıkları algılarsa çekiçle zehir şişesini kırar ve kedi ölür. Algılamazsa kedi yaşamına devam eder. Deney yapan kişi açısından kutuyu açıp içerisine bakmadan önce kedi %50 oranında canlı, %50 oranındaysa ölüdür. Yani hem canlı hem de ölü olabilir. Bu duruma kuantum fiziğinde kuantum paradoksu adı verilir.
Gelelim Nazife Hanım’a… Nazife Hanım 1934 Lefkoşa doğumlu bir Kıbrıslı Türk. Rahmetli eşinden ikisi kız ikisi erkek dört çocuğu olmuş. KKTC vatandaşlığının yanı sıra, 1940’da Kıbrıs’tan Mersin’e göç edip TC vatandaşlığına geçen babası sayesinde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı da var. Kendisi çok yakın arkadaşım Zeynep’in annesi oluyor.
Nazife Hanım uzun yıllar Kıbrıs’ta yaşadıktan sonra eşinin 2013’te vefat etmesi sonucu, kızlarından birinin yakınında olmak amacıyla, İzmir’de yaşayan ailenin ikinci çocuğu Şükufe’nin yanına taşındı. Şükufe’ye yürüyüş mesafesinde bir dairede yardımcısıyla birlikte yaşamını sürdürüyor. Ancak yaşı gereği pek çok konuda Şükufe ve eşi kendisine yardımcı oluyorlar. Sosyal desteğin yanı sıra doktor randevuları, aile hekimine ziyaretler, yardımcı eleman ayarlama, emekli maaşının yönetimi gibi konuları bu yardımlar arasında sayabiliriz.
Nitekim bundan bir süre önce Nazife Hanım’ın SGK’da yapılması gereken bazı işlemleri söz konusu olduğunda yine Şükufe devreye girmiş. Ancak bu kez kendisinden Nazife Hanım’ın kızı olduğunu ispatlaması istenince Nazife Hanım ile Şükufe de, Schrödinger’in kedisiyle tanışmışlar. Gerçi Nazife Hanım’ın evde Ayşegül isimli bir British Shorthair kedisi var ama Ayşegül, Schrödinger’in kedisi ölü mü diri mi belli olmadığından bu durumdan pek de rahatsız olmamış.
Konumuza geri dönersek, Şükufe Nazife Hanım’ın kızı olduğunu ispatlamak için hemen e-devlete girip vukuatlı nüfus belgesi almayı düşünmüş. Ancak vukuatlı nüfus belgesine baktığında iki erkek kardeşinin Nazife Hanım’ın nüfusunda görüldüğünü ama kendisi ve ablası Zeynep’in kayıtlarda olmadığını fark etmiş. Hem TC hem KKTC kimlik belgelerinde anne adı Nazife, baba adı Mahmut görülmesine rağmen SGK, Şükufe’nin illla da illa vukuatlı nüfus belgesinde Nazife Hanım’ın kızı olarak görülmesini istiyormuş. Sonuç olarak, Şükufe’nin Nazife Hanım’ın işlemlerini İzmir’de onun adına takip edebilmesi için bu sorunun aşılması gerektiği ortaya çıkmış. Ayrıca Zeynep ve Şükufe ileride çıkabilecek bazı sorunları vekaletname ile de aşmak mümkün olmayabilir diye de düşünmüşler.
Girne’de oturan Zeynep, anne-kız ilişkilerini ispatlamanın en mantıklı yolunun Şükufe ve kendisi için Lefkoşa Nüfus Müdürlüğü’nden alınacak Doğum Kayıt Belgelerini göstermek olduğunu düşünmüş. O nedenle İçişleri Bakanlığı’na giderek belgeleri alıp, tasdiklenmeleri için TC Büyükelçiliği’ne geçmiş.
Ancak, Büyükelçilikte uzun bir kuyruğu aştıktan sonra görüştüğü tasdik memuru kendisine “biz bu belgeleri bu haliyle tasdikleyemeyiz, önce KKTC İçişleri Bakanlığının tasdiklemesi gerekiyor” demiş. Zeynep “bu belgeler zaten İçişleri Bakanlığından alındı” dese de bir işe yaramamış. Tekrar KKTC İçişleri Bakanlığı’na giderek tasdik ettirmesi gerekmiş. Ancak artık öğlen olmuş ve mesai bitmiş olduğundan Girne’ye geri dönmüş. Başka bir gün için Büyükelçilikten online rezervasyon yaptırarak bir sabah yine erkenden yollara düşmüş. Önce İçişleri Bakanlığında belgeleri tasdik ettirip Büyükelçilikteki randevusuna yetişmiş. Elçilikteki tasdik işleminde bu kez bir sorun çıkmadıysa da, her bir Doğum Belgesi için 750 TL ücret istenmiş. Bunu duyunca kendi kendime “Sayın Mehmet Şimşek’in eli Lefkoşa’da halkın cebine uzanmanın yolunu bulmuş” diye düşünmeden edemedim.
Zeynep daha sonra bu belgeleri İzmir’e gönderdi ama kısa sürede tüm bu çabaların bir işe yaramadığı ortaya çıktı. Şükufe elindeki Türk Büyükelçiliği’nden de onaylı belgelerle İzmir’deki Nüfus Müdürlüğüne gittiğinde, kökleri Doğu Roma ve Osmanlı’ya dayanan necip Türk bürokrasisi Nazife Hanım’ın nüfusuna kızlarını bu belgelere bakarak kaydetmenin mümkün olmadığını, bu işlemin ancak mahkeme yoluyla yapılabileceğini söylemiş.
Bunun üzerine Şükufe devletin hatasını telafi edebilmek için yüklü bir avukatlık ücreti ödeyerek derhal dava sürecini başlatmış. Avukat ilk adım olarak KKTC’den Nazife Hanım için Nüfus Kayıt Tablosu alınmasını ve Türk Elçiliği’nden tasdiklettirilerek kendisine gönderilmesini istemiş. Bu tabloda Nazife Hanım’ın dört çocuğu da görüneceği için TC’deki Nüfus Müdürlüğü mahkeme sonucunda kızlarını da nüfusuna işleyebilecekmiş.
Şükufe’den bu bilgiyi alan Zeynep yine Lefkoşa’nın yolunu tuttu. İçişleri Bakanlığının Arşiv Bölümü’ne gittiğinde bu belgenin Türkiye’deki gibi merkezi bir veri sisteminden çıkarılmadığını, elle düzenlemeleri gerektiğini öğrendi. Eline sekiz maddeden oluşan bir liste tutuşturarak bu listedeki belgeleri toparlayıp yeniden gelmesini söylediler. Bu listede yok yoktu; Nazife Hanım’ın eşinin ölüm belgesi, kendinin hala dul olduğuna dair belge, çocuklarının evlilik belgeleri, çocukları arasında boşanmış olan varsa Boşanma Belgesi ve tekrar evlenmediyse Bekarlık Belgesi gibi. Aslında bu belgelerin tümü İçişleri Bakanlığı’na bağlı birimlerde üretildiğinden hepsinin Bakanlık arşivinde bulunması gerekiyordu ama yoktu. Her belgenin Bakanlığın ilgili biriminde ayrı bir arşivde kağıt olarak tutulduğu anlaşılıyordu. KKTC bu konuda Türkiye’nin 30 yıl kadar gerisinde kalmıştı.
Artık bu yola çıkıldığına ve yüklü bir avukatlık ücreti ödendiğine göre bu belgeleri toparlamak boynumuzun borcu diyerek dört kardeş kendilerinden istenen belgeleri hazırlama işine koyuldu. Ama yine bazı pürüzler de çıkmadı değil. Örneğin kardeşlerden birinin Evlilik Belgesi evde bir türlü bulunamadı. Belgenin bir kopyasını almak için Evlendirme Dairesine başvurduğunda da yıllar önce çıkan bir yangında bütün arşivin yanmış olması nedeniyle bu belgenin verilemeyeceği anlaşıldı.
Boşanmış olan diğer kardeşin Boşanma Belgesi de hemen alınamadı. Çünkü zamanında mahkemenin verdiği boşanma kararından sonra yapılması gereken bir işlem daha varmış ve bu işlem o zamanlar yapılmadığından mahkemeden geriye dönük bir karar çıkarılması gerekiyormuş. Bunun için de bir haftalık bir süreye ihtiyaç varmış.
Evlilik belgesi bulunamayan en küçük kardeşin aklına bu aşamada başka bir fikir geldi. Zamanında iki erkek kardeş TC Lefkoşa Büyükelçiliğine başvurarak Nazife Hanım üzerinden TC vatandaşlığı almıştı. Nazife Hanımın nüfusunda gözükmeleri de bu sayede olmuştu. O halde Zeynep ve Şükufe de TC Büyükelçiliği’ne başvururlarsa annelerinin kütüğüne eklenebileceklerdi. Hatta bu sayede Türkiye’deki mahkeme sürecini de durdurup avukata ödenen paranın en azından önemli bir kısmı geri alınabilirdi.
Zeynep sorunun bu şekilde çözüleceği ümidiyle yine yollara düştü. Randevu ayarlayıp ilk fırsatta Büyükelçiliğe gitti. Ancak nüfus memuru “Siz zamanında yanlış bir iş yapmışsınız. Evlenirken KKTC vatandaşı olarak gözükmüş, TC vatandaşlığınızı evlilik nedeniyle almışsınız. O yüzden sizi biz burada kaydedemeyiz” şeklinde olumsuz bir yanıt vermiş. O da kös kös Girne’ye geri dönmüş tabii.
Sonunda sekiz maddede belirtilen tüm belgeler tamamlanmıştı ama en küçük kardeşin bulunamayan Evlenme Belgesi evlendirme dairesinin arşivi yanmış olduğundan üretilemedi. Bu engeli aşabilmek için bir ara eşiyle yeniden evlenmesi fikri bile ortaya atıldı. Neyse ki eşinin çabaları sonucunda kayıp belge evde bulundu ve o engel de aşıldı. Zeynep de tüm belgelerle birlikte tekrar KKTC İçişleri Bakanlığı’nın yolunu tuttu.
Ancak belgeleri Zeynep’ten eksiksiz olarak teslim alan arşiv memuru belgelerde bir pürüz yakalamış; dört kardeşin Doğum Kayıt belgelerinde anne kızlık soyadı değişik şekillerde yazılıymış. Birinde Hamdi, ikisinde Hamdi Tufan, birinde Tufan Hamdi yazıyormuş. Bir saatten fazla süren uzun araştırma ve görüşmeler neticesinde Zeynep’e, sorunun çözülmesi için Lefkoşa Kaymakamlığına gitmesi gerektiğini söylemişler. O da Kaymakamlıkta da bir saate yakın bir süre geçirdikten sonra yeni Doğum Belgeleriyle İçişleri Bakanlığına döndüğünde, bu sefer de kaydı Girne’de olan kardeşin anne kızlık soyadının Girne Kaymakamlığı tarafından düzeltilmesi için iki saate yakın beklemesi gerekmiş. Üç buçuk saatin sonunda işlemler tamamlanmış ve Zeynep asıl peşinde olduğu Nazife Hanım’ın Nüfus Kayıt Tablosu için gereken dilekçeyi imzalayabilmiş.
Girne’ye döndüğünde perişan bir halde olmasına rağmen bana uğradı ve başından geçenleri aktardı. “Henüz rahatlayamıyorum, bir hafta gibi bir süre sonunda annemin nüfus tablosunu verecekler ama TC Büyükelçiliğindeki tasdik işlemi sırasında yine bir pürüz çıkacak diye korkuyorum” dedi. Ben de Mehmet Şimşek’in bu kez daha yüklü bir para istemesinin olası olduğunu söyleyerek kendisini uyardım.
Herkesin ümidi Elçilikte sürecin pürüzsüz aşılması ve tüm belgelerin bir an evvel İzmir’e yollanması. Orada da davanın hızlıca sonuçlanarak, Şükufe ve Zeynep’in Schrödinger’in kedisi olma durumundan kurtulması.
Bitirmeden, iki hafta önceki yazımda gündeme getirdiğim soruyu tekrar soruyorum, ‘Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz’ hikayesini yazan Aziz Nesin gerçekten büyük bir mizah üstadı mıydı, yoksa sadece gördüklerini mi kaleme almıştı?
Yazarın Diğer Yazıları
Bu gönderi kategorisi hakkında gerçek zamanlı güncellemeleri doğrudan bildirim almak için tıklayın.
